emelten-zijn

Emelten wat zijn dat?

15 november 2021

Emelten zijn larven die in de bodem onder het gazon leven. De larven hebben een grauwbruin tot zwart lichaam van 2 tot 5 cm lang. Indien er meer dan 10 emelten per vierkante meter (m2) aanwezig zijn vormen de insecten een verwoestende plaag voor het gras.

Een emelt is een larve van een langpootmug. Er zijn meerdere soorten langpootmuggen. “Emelt” is daarom een verzamelnaam van larven van verschillende soorten langpootmuggen. In Nederland en België komen 2 soorten langpootmuggen voor die emelten voortbrengen. Dit zijn de koollangpootmug en weidelangpootmug.

Nederlandse naam

Latijnse naam

Generaties per jaar

Koollang-pootmug

Tipula Oleracea

2

Weidelang-pootmug

Tipula Oleracea

1

Een koollangpootmug brengt 2 keer per jaar nieuwe emelten voort. Zowel in het voorjaar als in het najaar. De weidelangpootmug doet dat 1 keer per jaar in het najaar. De langpootmuggen zelf zijn niet schadelijk maar hun nakomelingen, de larven, zijn dat wel degelijk.

Veel mensen verwarren engerlingen en emelten met elkaar. Beide zijn larven die het gazon veel schade kunnen aanrichten. Wat betreft het uiterlijk, bestrijding en vraatzucht bestaan er wel degelijk verschillen tussen deze 2 plagen in het gazon. Emelten komen soms nog bovengronds, engerlingen doen dat nooit.

Welke schade richten Emelten aan?

De schade die Emelten aanrichten bestaat uit directe en indirecte schade. De directe schade richten de insecten aan door het aanvreten van grassprieten. Zowel bovengronds als ondergronds. Een misverstand is dat emelten ook de graswortels aanvreten. Dat doet een emelt niet. Een andere soort larven, de engerlingen, vreten de graswortels wel aan.

Overdag eten de emelten ondergronds aan de groene delen van een grasspriet. Tijdens vochtige nachten komen emelten boven de grond en vreten ze aan de grassprieten. Deze grassprieten knagen ze los en nemen ze mee naar hun holletjes in de bodem. Op deze manier kan de directe schade van emelten enorm groot zijn voor het gras.

schade-emelten-gras

De indirecte schade is in veel gevallen groter dan de directe schade. De indirecte schade wordt veroorzaakt door natuurlijke vijanden van emelten. Deze vijanden zijn vogels, muizen en mollen. Vooral vogels veroorzaken veel schade aan het gazon wanneer emelten in het gazon zitten. De vogels zetten het gazon overhoop met hun snavel en poten om de emelten te pakken te krijgen.

Emelten herkennen in het gazon

De emelten larven zijn te herkennen aan het grauwbruine tot zwarte lichaam wat leerachtig aanvoelt. Het lichaam van de larven is tussen de 2 tot 5 cm lang en bevat geen poten. De lengte van de larven is afhankelijk van de levensfase. Hoe dichter bij de 5 cm, hoe ouder de larf is en gaat verpoppen tot langpootmug.

Emelten bewegen zich voort door het lichaam als een harmonica in en uit elkaar te trekken. Bij een emelt is het lastig te zien wat de voor- en achterkant is. Dit komt omdat het lichaam van een emelt veel gelijkenissen toont met het lichaam van een worm.

Winter verhuizing

In de winter verhuizen emelten naar dieper gelegen lagen in de bodem onder het gras. Dit doen de insecten om zich te beschermen tegen de kou.

Bij temperaturen onder de 5 graden starten emelten met verhuizen. Dieper in de bodem verblijven de emelten om hun winterslaap te houden.

Voorjaars vernielingen

Wanneer de bodemtemperatuur in het voorjaar opwarmt verhuizen de emelten terug naar de toplaag. Dat is de laag met de eerste 5 centimeter onder het gazon. De emelten komen in het voorjaar uit hun winterslaap. De larven hebben op dat moment veel honger, wat terug te zien is aan het gras.

emelten-herkennen

De emelten starten in het voorjaar flink met het voeden van het lichaam. In maart en april is de vraatzucht van de larven het grootst. Er is dan ook de meeste schade aan het gazon zichtbaar.

Vanaf mei neemt de vraatzucht van emelten af. Dat komt omdat ze zich vanaf dan aan het voorbereiden zijn op hun verpopping tot mug. Een emelt verpopt in juli. Deze pop komt uit in augustus waarna de langpootmug direct bevrucht wordt en de cyclus opnieuw start.

Emelten opsporen

Emelten kunnen worden opgespoord op verschillende manieren. De aanwezigheid van langpootmuggen in de zomer of herfst is een teken dat er in het najaar een grote hoeveelheid emelten aanwezig zullen zijn in de bodem.

De vrouwtjes muggen leggen ongeveer 300 tot 400 eitjes per keer. De koollangpootmug brengt 2 generaties muggen voort per jaar. Uit de eitjes worden 2 weken later de emelten geboren. Een klein aantal langpootmuggen zorgt dus voor een grote plaag emelten in het gazon.

langpootmug-emeltenDe Langpootmug

Kale plekken in het gazon in combinatie met een grote hoeveelheid vogels in de tuin is een andere indicator voor emelten in het gazon.

Het werkelijk opsporen van emelten kan door donker plastic op een vocht stuk gazon te leggen. Dit kan een donkere plastic zak zijn of een stuk landbouwplastic. Maak de bodem vochtig onder het plastic en leg het plastic in de avond op het gazon. Als er emelten aanwezig zijn in het gazon, zitten deze de ochtend erop onder het plastic. Dit komt omdat de emelten door de zwarte tas niet door hebben dat het ochtend is.

Belangrijke tip!

Zodra emelten aangetroffen zijn in het gazon is het belangrijk om deze zo snel mogelijk te bestrijden. Een biologische manier voor het bestrijden van emelten is door gebruik te maken van aaltjes. Lees hier alles over het bestrijden van emelten met aaltjes>>

Reactie plaatsen