De pH waarde van de bodem meten: 3 opties!
25 februari 2019 

De pH waarde van de bodem meten: 3 opties!

Het meten van de pH waarde van de bodem in je tuin is belangrijk om op de juiste manier te bemesten en kalk te strooien. Maar hoe meet je die pH waarde?

Voor het bepalen van de zuurgraad van de bodem zijn er verschillende manieren. Er bestaan producten, zoals pH test strips en pH meters om de pH waarde van de grond vast te stellen. Ook zijn er gratis manieren voor het vaststellen van de zuurgraad. Bij deze gratis manieren wordt rode kool en gedestilleerd water gebruikt.

De juiste methode toepassen voor het meten van de pH waarde in jouw tuin is belangrijk om effectief bemesting toe te passen. Zonder een gezonde pH waarde in de tuin werken meststoffen niet en verspil je onnodig geld.

Belang van een goede pH meting

Planten in de tuin hebben verschillende behoeften als het gaat om de bodem waar ze instaan. Kalkminnende planten staan graag in een basische bodem. Dat is een bodem met een hoge pH waarde. Zuurminnende planten daarentegen staan graag in een zure bodem. De pH waarde van een zure bodem is laag.

Wanneer kalkminnende planten in een te zure bodem staan wordt de groei en bloei van deze planten beperkt. In het extreemste geval sterven de planten af. Andersom geldt dit voor zuurminnende planten wanneer deze in een te kalkachtige (basische bodem) staan.

Deze risico’s treden op omdat planten die in een verkeerde bodem staan geen voedingsstoffen opnemen. Het strooien van organische meststoffen of kunstmest heeft dan geen enkele zin, en is pure geldverspilling. 

Het goed uitvoeren van een pH meting, in combinatie met de kennis over welk typen planten in je tuin staan, is daarom enorm belangrijk. Met de uitslag van de meting wordt vastgesteld of de zuurgraad in je tuin verhoogd of verlaagd moet worden.

pH test strips gebruiken voor grondmetingen

Het meten van de zuurgraad in de tuin is niet mogelijk met pH test strips. Deze strips zijn namelijk alleen te gebruiken om de pH waarde in vloeistoffen, zoals het vijverwater, te meten.

ECOstyle heeft daar een zeer praktische oplossing voor ontwikkeld. Met de ECOstyle pH-bodemtest kan binnen enkele minuten bepaald worden wat de pH-waarde van de bodem in je tuin is.

De ECOstyle bodemtest werkt als volgt:

  • Pak de bodemtest uit en neem 4 reageerbusjes
  • Vul de reageerbuisjes met 1 cm grond uit je tuin. Doe dit op 4 verschillende plekken in de tuin.
  • Voeg per reageerbusjes 2 ml (2,5 cm) gedestilleerd water toe (kraanwater is te basische en beïnvloedt de test)
  • Voeg de meegeleverde tablet toe aan ieder reageerbusje
  • Sluit de reageerbusjes af en schud deze goed
  • Laat de grond enkele minuten bezinken totdat de vloeistof een heldere kleur heeft gekregen
  • Vergelijk de kleuren in de reageerbusjes met de kleurenschaal op de verpakking.

Zo bepaal je de pH waarde van de bodem in de tuin. In onderstaande video worden de bovengenoemde stappen uitgebeeld.


Zuurgraad meten met een pH meter

Naast de bodemtest van ECOstyle is een pH meter een goed instrument om de zuurgraad van de grond vast te stellen. Het assortiment van dergelijke pH waarde testers is enorm. Zo zijn er digitale meters, multifunctionele pH testers en permanente bodemtesters.

Een pH meter is handig te gebruiken. Echter, moet er niet gedacht worden dat een pH meter een eeuwig leven heeft. Dit blijkt uit de gebruikshandleiding van een eerlijke leverancier van pH meters. Deze leverancier zegt:

“Een pH-tester moet men zien als een eenvoudig controle instrument met en beperkte levensduur. Een pH-meter is een meetinstrument en vereist meer zorg dan men mogelijk gewend is.”

De zorg waar deze leverancier naar verwijst is:

  • Het 2x per maand kalibreren van de meter
  • Binnen 15 minuten na de meting de meter volledig schoon maken
  • De zuurgraadmeter opbergen in bewaarvloeistof

In de praktijk blijkt dat veel particulieren deze zorg voor de pH tester niet goed uitvoeren. Het gevolg is dat het meetinstrument compleet verkeerde pH waardes aangeeft. Op basis van deze verkeerde waardes wordt er niet juist bemest en kost het bakken met geld.

Gebruik van een pH meter

Een pH tester is voorzien van 1 of 2 metalen pinnen die meten hoe zuur de bodem is. Dit gebeurt op basis van het gehalte kalk en andere mineralen in de bodem. Echter, wordt een pH meter door de meeste particulieren verkeerd gebruikt met als gevolg onjuiste meetresultaten. 

ph-meter-grond-gebruiken

Hoe gebruik je een pH meter? Dat doe je als volgt:

  • Pak de pH meter erbij
  • Maak de pH tester schoon met een tissue
  • Kalibreer het meetinstrument met 3 verschillende vloeistoffen, namelijk: neutraal (7 pH), zuur (4 pH) en basisch (10 pH).
  • Graaf met een plantenschopje een gat in de bodem
  • Voeg gedestilleerd water toe aan het gat zodat een modderpoeltje ontstaat
  • Steek de pH grondmeter ongeveer 1 minuut in de modder
  • Lees de pH waarde af van het meetinstrument
  • Herhaal dit zo’n 4 tot 8 keer op verschillende plekken in de tuin

Gebruik alleen gedestilleerd water aangezien kraanwater te basisch (kalkachtig) is, wat de testresultaten beïnvloed. Dit soort water is te koop in supermarkten en drogisterijen.

Zuurgraad meten met rode kool: werkt deze gratis manier?

Een (bijna) gratis manier voor het meten van de zuurtegraad van de bodem is door rode kool te gebruiken. Het kleur van het sap van een rode kool geeft namelijk aan of een bodem zuur, basisch of neutraal is.

grondtester-gratis-manier

De zuurgraad bepalen met rode kool werkt als volgt:

  • Graaf op enkele plekken in de tuin een gat in de bodem (4 tot 8 plaatsen)
  • Verzamel per gat 2 eetlepels grond. Houd deze grond gescheiden van elkaar
  • Neem deze grond mee naar binnen
  • Neem een rode kool en snijd deze in zeer kleine stukjes
  • Breng een pan gedestilleerd water aan de kook
  • Voeg de rode kool toe aan het kokende gedestilleerde water
  • Laat deze mix nogmaals 10 minuten koken
  • Filter de rode kool deeltjes uit het water wat inmiddels paars is geworden. Bewaar het water. Dit water heeft een neutrale pH waarde van ongeveer 7 pH.
  • Kalibreer het paarse water met 2 kleine porties. Voeg aan de ene portie azijn toe en aan de andere zuiveringszout. De portie met azijn moet felroze kleuren, en die met zuiveringszout blauw of groen. Is dat niet het geval? Dan is het ergens in de bovenstaande stappen fout gegaan en is het verstandig om deze stappen opnieuw door te lopen.
  • Giet het paarse water in 4 tot 8 verschillende kopjes, afhankelijk van het aantal monsters dat je in de tuin hebt genomen.
  • Voeg in elk kopje 1 of 2 eetlepels aarde toe en roer het door elkaar.
  • Laat deze mix van aarde en paars water 30 minuten tot rust komen.
  • Bekijk welke kleur de mix heeft aangenomen. Deze kleur geeft aan wat de zuurgraad van de bodem ongeveer is.
    • Neutrale bodem (pH 7): mix kleurt paars of violet
    • Zure bodem (pH 1 tot 7): mix kleurt roze. Hoe zuurder, hoe feller roze de mix is.
    • Basische bodem (pH 7 tot 14): mix kleurt blauw of groen. Hoe basischer, hoe feller groen de mix is.

Na het lezen van bovenstaand stappenplan is misschien bij jou de gedachte ook ontstaan dat rode kool niet de meest nauwkeurige meetmethode is. De kleur van de mix is een persoonlijke interpretatie en de range van 1 tot 7 (zure bodem) of 7 tot 14 (basische bodem) is zeer ruim.

Conclusie pH waarde van de grond meten

Persoonlijk ben ik geen fan om rode kool en gedestilleerd water te gebruiken als grondtester. Het is onnauwkeurig, laat veel over aan het interpretatie vermogen en is vrij omslachtig. Dat allemaal kan er voor zorgen dat er verkeerde conclusies getrokken worden uit de uitslag van de meting, zoals de bodem bekalken terwijl deze al kalkachtig genoeg is.

Zonde, want dat tast niet alleen de planten in de tuin aan maar ook jouw portemonnee!

Veel particulieren denken in eerste instantie dat een pH meter het makkelijkst is om te gebruiken. “Even de pin van de meter in de grond steken en ik weet de pH waarde van de bodem” denken vele van hen. Helaas, werkt een pH-meter niet zo. Tenminste, als je een correcte meetuitslag wil.

Zelf gebruik ik daarom de pH bodemtest van ECOstyle. Met deze grondtester is relatief makkelijk en zeer nauwkeurig vast te stellen wat de pH waarde van de grond is. Het is een kant-en-klaar pakket wat direct te gebruiken is.

Over de schrijver
Koen heeft een passie voor tuinieren. Jarenlang heeft hij gewerkt als tuinman. Op Online-Tuinman.nl deelt hij informatie, tips en trucks om andere tuineigenaren te helpen bij het makkelijk en goedkoper onderhouden van de tuin.
Reactie plaatsen