Tegenwoordig zijn er tientallen verschillende spades en schoppen die je kunt kopen. Van goedkope schoppen tot professionele spades. Maar welke spade of schop is het beste in jouw situatie?
Er zijn smalle spades, brede spades, sleuven spades, grondwerkspades, kleigrond spades, drainagespades en ga zo maar door. De lijst met verschillende soorten spades lijkt eindeloos.
Hetzelfde geldt voor schoppen. Er zijn betonschoppen, zandschoppen, graanschoppen, ballastschoppen en nog een hele lijst met nét iets andere schoppen.
Sommige schoppen of spades verschillen niet veel van elkaar. Maar dankzij de kleine verschillen is het een andere spade die een andere naam krijgt. Hierdoor is er veel onduidelijkheid over welke spade of schop de beste is.
Wil je weten welke spade jij het beste kunt kopen? Lees de verschillen tussen de meest voorkomende spades en schoppen in dit artikel. Zo maak je een weloverwogen keuze bij het kopen van een spade of schop en voorkom je een miskoop.
Spade, schep of schop: de verschillen
De benamingen spade, schep, schop en bats worden vaak door elkaar gebruikt. Echter, is er wel degelijk een verschil tussen spaden en scheppen of schoppen.
Voor de duidelijkheid:
- Schep, schop en bats zijn synoniemen voor elkaar
- Een spade is géén schep, schop of bats
- Een schep, schop of bats is géén spade
Een schop wordt ook wel schep genoemd. Zoals de naam doet vermoeden is een schep bedoeld om zand of een andere losse substantie op te scheppen.
Om makkelijk te scheppen is het blad van een schop breder dan dat van een spade. Een ander verschil is dat het blad van een schop uit 2 bollende helften bestaat. In het midden van het blad loopt een lijn die hoger is.
Wist je dat?: Een schop ook wel ‘bats’ wordt genoemd omdat het blad uit 2 bollende helften bestaat? Bats is namelijk een regionale bijnaam en betekent letterlijk ‘achterwerk’.
Het blad van een spade heeft geen bollende helften. Een spadeblad bestaat namelijk uit één rechthoekig blad wat rechter en sterker is dan een schopblad. Bovenaan het blad zit vaak een 3-hoekige aanhechting voor extra stevigheid.
Een spadeblad is smaller en scherper dan dat van een schop. Ondanks dat én vanwege de hogere kwaliteit en stevigheid is het blad van een spade aanzienlijk zwaarder.
Spades zijn bedoeld om sleuven, kuilen en greppels te graven. Door de scherpe snijrand en stevigheid van het blad zijn spades zeer geschikt om planten uit te steken en te verplanten. Met een spade kan je:
- Graven
- Spitten
- Wrikken
- Hakken
Let Op
Een spade en schop kunnen voor dezelfde doeleinden gebruikt worden. Zo kan een schop gebruikt worden voor het verwijderen van een haag. En een spade voor het opscheppen van zand.
Echter, kost het gebruiken van het verkeerde gereedschap voor de klus veel meer moeite. Tevens is het meer belastend voor je lichaam. Dat maakt een schop en spade over en weer gebruikt totaal niet ergonomisch.
Met het juiste gereedschap is de klus een stuk minder belastend voor je lichaam.
Soorten scheppen
Er zijn tal van verschillende soorten scheppen, zoals ik aan het begin van dit artikel noemde. Elk van deze scheppen is ontworpen voor een ander materiaal of substantie op te scheppen.
Een schep of schop is bedoeld om materialen op te scheppen, zoals:
- Zwarte grond
- Geel zand
- Houtsnippers
- Potgrond
- Veegafval
- Dierlijke uitwerpselen
- Etc. etc.
In tuinen met een zandbodem is een schop ook te gebruiken om te spitten. Een zandbodem is namelijk losser dan een kleibodem.
De meest voorkomende soorten scheppen en schoppen zijn:
Lees hieronder waar elke soort schop voor bedoeld is. En wat de verschillen zijn tussen de schoppen.
Zandschop
De zandschep is één van de meest verkochte soort scheppen. Dit komt vanwege zijn multifunctionele inzetbaarheid.
Ondanks dat het beter is om een spade te gebruiken voor het spitten van de bodem, is de zandschop een goed alternatief. Ook is een zandschop te gebruiken voor licht graafwerk.
Een zandschop heeft een scherp en gebogen snijvlak. Hierdoor steek je de schop makkelijk in een hoop zand of in de grond.
Er zijn 2 veel voorkomende modellen zandschoppen, namelijk:
- Hollands model
- Drents model
Het Hollands model heeft licht opstaande randen. Hierdoor valt los zand minder snel van de schop af. De randen van een Drents model zijn vlak. Dat maakt spitten makkelijker.
Bij de keuze van een geschikte zandschop speelt de ‘dulstand’ ook een belangrijke rol. De dul of dulstand van een schop is de hoek waaronder de steel staat ten opzichte van het blad. De volgende dulstanden zijn er:
- Rechte dul = 25 mm
- Half opgezette dul = 35 mm
- Opgezette dul = 55 mm
- Sterk opgezette dul = 70 mm
Hoe hoger de dulstand, hoe schuiner de steel ten opzichte van het blad staat. Een hoge dul (+/- 55 mm) is het meest ergonomisch voor scheppen. Voor spitten is een lage dul (20 tot 35 mm) beter geschikt.
Bekijk mijn TOP 3 beste zandschoppen
Betonschop
Een betonschop wordt veel gebruikt op de bouw. Door het rechte snijvlak is het makkelijk om cement, beton en bouwafval vanaf een vlakke ondergrond op te scheppen.
Dankzij de opstaande randen blijft het opgeschepte materiaal beter op de betonschop liggen.
Dit soort schop heeft een blad van pakweg 30 tot 35 cm lang en 22 tot 25 cm breed. Dit is langer dan het gemiddelde blad van een zandschop.
De meeste betonscheppen hebben een dul van 55 mm. Dat is schuiner dan de meeste zandschoppen.
Een betonschep is handig om losse materialen op te scheppen, zoals veegafval vanaf een stoep. Graven van sleuven en kuilen is niet mogelijk met een betonschep. Dit komt door de rechte onderkant.
Graanschop
Graan is licht in verhouding tot zand of beton. Het is daarom makkelijker om meer volume per keer te verzetten. Vanuit deze gedachte is de graanschop bedacht.
Om veel volume te kunnen verzetten per keer heeft de graanschop een groot blad. Vaak is het blad van een graanschop 45 tot 50 cm lang en 35 tot 40 cm breed.
Omdat een graanschop aanzienlijk groter is, zijn deze soort scheppen gemaakt van aluminium. Aluminium is stukken lichter dan staal waardoor een graanschop beter te hanteren is.
De opstaande randen van een graanschop zijn aanzienlijk hoger dan bij het Hollands model zandschop of betonschop. Hierdoor blijft het opgeschepte materiaal zeer goed op deze soort schop liggen.
Door de jaren heen blijkt de graanschop nog voor veel andere klussen in te zetten is. Denk aan:
- Opscheppen van bij elkaar geveegd straatvuil
- Snoeiafval opscheppen
- Ruimen van sneeuw
- Houtsnippers verzetten
- En ga zo maar door
Spaai geen zand, beton of andere zware materialen op met een graanschop. Dat vindt je rug niet leuk ;)
Ballastschop of stalschop
Een ballastschop, ook wel stalschop genoemd, is vergelijkbaar met een graanschop. Het verschil is dat het blad kleiner is dan een graanschop.
Een stalschop heeft een blad van pakweg 30 tot 35 cm lang en 25 tot 30 cm breed.
Omdat graanschoppen groot zijn zitten er ‘vouwen’ in het blad. Deze kleine verhogingen maken het blad van een graanschop sterk.
Bij een stalschop zijn deze verhogingen niet nodig omdat het blad kleiner is. Hierdoor is het schepblad recht met opstaande randen. Ook is het blad rechthoekig.
Dit maakt de stalschop een handige schep voor het opscheppen van dierlijke uitwerpselen zoals die van honden of paarden.
Daarnaast is ballastschop handig voor het opscheppen van:
- Sneeuw
- Houtsnippers
- Veegvuil
- Etc.
Soorten spades
Een gat, sleuf of greppel graven of een stuk tuin omspitten? Daar kan je het beste een spade voor gebruiken.
Er zijn tal van verschillende spades. Denk aan zeer smalle spades, smalle spades en brede spades. Maar de soorten spades verschillen niet alleen qua breedte.
Ook de lengte verschilt tussen spades. Een boomspade heeft bijvoorbeeld een lang en smal blad om diepe sleuven te graven.
Daarnaast speelt de grondsoort in je tuin mee bij het kopen van de beste spade. In de Belgische bodem komt klei amper voor. De bodemkaart van Nederland laat zien dat er meer klei aanwezig is.
Daarom worden er in Nederland meer kleispades verkocht. Dit is een soort spade die speciaal ontwikkeld is om makkelijk in een kleibodem te komen.
Hieronder worden de volgende meest gebruikte spades besproken:
Klassieke spade
Zoals je eerder in dit artikel hebt kunnen lezen is een spade vierkant en zonder opzette randen. Daarnaast is het blad niet in 2 helften verdeeld zoals dat bij veel scheppen is.
Omdat een spade gebruikt wordt allerlei soorten grondwerk is het blad aanzienlijk sterker dan dat van een schop.
Het blad van de klassieke spade is ongeveer 25 tot 30 cm lang en 15 tot 20 cm breed. Een spadeblad is ongeveer 30-35% langer dan de breedte. Met een gewicht van 2 tot 2,5 kg zorgt dit voor een compact maar sterk blad.
Een klassieke spade heeft een dul van 0 tot 25 millimeter. Het blad van de schop staat daarom in het verlengde van de steel.
De klassieke spade is een all-round grondwerkspade.
Bekijk mijn TOP 3 beste spades
Boomspade, drainagespade en kabelspade
Als het een soort spade is die veel verschillende benamingen heeft dan is het wel de boomspade. Of drainagespade? Of hoe noem je deze spade nu eigenlijk?
De benamingen die deze spade heeft zijn:
- Sleuvenspade
- Drainagespade
- Boorspade
- Kabelspade
- Verplantspade
- Guulschop
Dit soort spade heeft smalle tot zeer smalle bladen die tot 60 cm lang zijn. De lengte en breedte varieert iets per soort spade.
Een verplantspade of sleuvenspade heeft een zeer sterk metalen blad met scherpe snijrand. Dat is nodig om door harde lagen en haarwortels van planten te steken.
Deze smalle soort spades zijn daarom zeer geschikt voor:
- Graven van diepe en smalle sleuven, bijvoorbeeld voor verlichtingskabels of waterleidingen
- Lossteken van planten
- Loswrikken van planten
Borderspade
Een borderspade heeft veel overeenkomsten met de klassieke spade. Echter, de borderspade is kleiner en daarom lichter dan de klassieke spade.
Een borderspade is pakweg 20 tot 25 cm lang en 10 tot 15 cm breed. Deze soort spade weegt 1,5 tot 2 kg.
Hierdoor is de borderspade makkelijker te gebruiken in tuinen met een dichte bodemstructuur.
Het snijvlak van een borderspade is over het algemeen rechter dan de onderkant van de klassieke spade. Hierdoor kan je met deze spade ook graskanen afsteken.
Kleispade
Zoals ik eerder aangaf is de grondsoort afhankelijk van wat de beste spade is. Een kleibodem heeft een dichte structuur en is lastig te bewerken.
De kleispade is de meest geschikte spade voor het bewerken van een kleigrond. Het snijvlak van een kleispade loopt taps toe in een punt.
Een goede spade voor klei is gepolijst, waardoor de spade makkelijker in de kleigrond gaat. Het blad van een kleispade is gemaakt van ultra sterk getrommeld carbon staal.
Hierdoor is de deze soort spade geschikt voor de meest zware kleigrond.
Heb jij al deze soorten spaden en schoppen nodig?
Hierboven zijn 4 soorten spaden en 4 soorten schoppen besproken. Heb je al deze 8 gereedschappen nodig in de tuin?
Als je graag van je geld af wil en ruimte genoeg hebt kun je dat doen. Je hebt dan de perfecte spade voor elke klus.
Echter, vind ik het persoonlijk totaal onnodig. Ik heb zelf jarenlang als professionele tuinman gewerkt. Géén van de bedrijven waar ik gewerkt heb had deze spaden en schoppen allemaal in hun bezit.
Welke spade en schop geschikt zijn voor jou is afhankelijk van de soort werkzaamheden die je wilt uitvoeren. Echter, met de volgende gereedschappen kan je elke klus klaren:
- Klassieke spade
- Zandschop
- Smalle sleuven spade
- Graanschop
De eerste 2 van deze lijst zijn in mijn ogen een must-have voor elke tuineigenaar. Met de spade en schop kan je spitten, planten uitgraven, sleuven graven, zand en andere materialen opscheppen, sneeuw ruimen en ga zo maar.
Indien je tuin groter is dan 300 m2 is het de overweging waard om ook een sleuvenspade en graanschop aan te schaffen. Dit omdat je bij een grotere tuin deze specifiekere gereedschappen meer gebruikt.
Let Op
Een goede spade is niet goedkoop. Het gezegde “goedkoop is duurkoop” gaat hier zeker op. Wanneer je een professionele spade of schop koopt gaat deze minstens 15 tot 20 jaar mee. Tenminste, als je de schop of spade schoonmaak na ieder gebruik.
Waar let je op bij het kopen van een spade of schop? (Leestip)
Het kopen van de beste spade bestaat niet alleen uit het uitzoeken van het geschikte model.
Ook andere kenmerken, zoals lengte van de steel en kwaliteit van het blad, zijn belangrijk om op te letten.
Wil jij geen miskoop begaan? Lees hier alle punten waar je op moet letten bij het kopen van een nieuwe spade of schop
