Tegenwoordig hebben we steeds vaker te maken met wateroverlast in de tuin. Enerzijds hebben we deze overlast aan ons eigen te danken. Doordat steeds meer mensen het overgrote gedeelte of zelfs de gehele tuin bestraten, kan het water bij veel regenval niet snel genoeg weg trekken.
Anderzijds is er ook sprake van een klimaatverandering. Hierdoor valt er steeds meer regen in een kortere periode.
Het KNMI zei laatst dat het tegenwoordig 20% meer regent dan 60 jaar geleden. Tevens voorspelt het KNMI meer en hevigere hoosbuien.
Dit extra water zorgt voor veel schade en overlast bij gemeenten, waterschappen en huiseigenaren. In dit artikel lees je handige tips waarmee je wateroverlast in jouw tuin en huis kunt beperken, of nog beter: voorkomen!
Gevolgen van wateroverlast in de tuin
Meer bestrating in de tuin en/of meer regenval heeft als meest voor de hand liggende gevolg dat de tuin blank komt te staan bij hoosbuien.
Maar er zijn meer gevolgen die te wijten zijn aan de wateroverlast in de tuin. Enorme regenval kan leiden tot:
- Verzakkingen aan tuinpaden en terrassen
- Kale plekken in het gazon
- Rottende tuinhuizen, vlonders en tuinmeubelen
- Groene aanslag op tegels (algengroei)
- Beplantingen en bomen die slecht groeien
- Kortsluiting in lampen en andere elektrische systemen in de tuin
Herken jij een of meerdere gevolgen in je eigen tuin? Pak het probleem dan aan! Hieronder lees je hoe je wateroverlast in de tuin beperkt of voorkomt.
Verzakkingen aan tuinpaden en terrassen
In de Nederlandse tuin zie je tegenwoordig steeds meer bestrating. In tijden van hevige regenval kan het regenwater hierdoor niet snel genoeg wegtrekken. Door de vele bestrating is er een gebrek aan waterdoorlatende grond, zoals borders.
Hierdoor staan tuinpaden en terrassen regelmatig blank na een regenbui. Dat de bestrating blank staat is niet de enige overlast die je hebt van het water.
Als het water langzaam weg aan het trekken is, spoelt het vaak wat zand mee. Na verloop van tijd is er zoveel zand onder je pad of terras uitgespoeld dat het gaat verzakken.
Oplossing om wateroverlast op tuinpaden en terrassen te beperken
Ik raad je aan om tijdens de aanleg van je tuin goed na te denken over afwateringsplekken. Laat je bestratingen tijdens het leggen 1 à 2 centimeter aflopen. Hierdoor blijft er geen water op de bestrating staan.
Zorg ervoor dat het water van de woning afloopt, anders kan het water schimmel aan je woning veroorzaken. Als je het terras of het tuinpad naar de tuin laat aflopen, zorg er dan voor dat het water voldoende snel in de grond kan trekken.
Kan het water niet snel genoeg in de grond trekken? Dan ontstaat er alsnog een grote plas water op het terras. Je kan er ook voor kiezen om lijngoten rondom je terras te plaatsen. Via deze lijngoten kun je het water afvoeren.
Kale plekken in het gazon
Als je gazon regelmatig onder water loopt, dan ontstaan er kale plekken. De graswortels krijgen dan niet voldoende zuurstof, verstikken en gaan schimmelen. Hierdoor sterft het gras op plekken af, en ontstaan er kale plekken in je gazon.
Er kunnen twee oorzaken zijn waarom je gazon regelmatig onder water loopt, namelijk:
- Er wordt teveel water van daken, terrassen en soms ook andere tuinen afgewaterd naar jouw tuin. Hierdoor komt er in korte tijd veel water in je tuin terecht, waardoor het niet snel genoeg in de grond kan trekken.
- Er bevinden zich storende lagen in de grond. Storende lagen zijn lagen grond die heel hard zijn waardoor er geen water de grond in kan zakken. Zo’n storende laag kan ontstaan als er tijdens de aanleg veel met zware machines door je tuin gereden is.
Oplossing voor kale plekken in het gazon
Om de juiste oplossing te kiezen is het belangrijk om eerst te kijken om welke oorzaak het gaat; oorzaak 1 of 2 van hierboven.
Als het om oorzaak 1 gaat, dan kan je kiezen om het water wat wordt afgewaterd in je tuin te beperken. Dit kun je doen door:
- Het regenwater van je daken op te vangen. Dit kun je doen door een waterton te plaatsen onder je regenpijp. Het opgevangen water kun je gebruiken om in droge perioden de planten water te geven. De inhoud van de waterton dient zo’n 20 liter per vierkante meter dakoppervlakte te zijn.
- Regenwater van de daken af te voeren op de hemelwaterafvoer (mits deze aanwezig is).
- Regenwater vertragen. Door planten te plaatsen op je daken, zoals Sedum, zorg je ervoor dat het water vertraagd naar beneden komt. Hierdoor heeft je tuin meer tijd om het water op te nemen.
- Water van terrassen en stoepen af te voeren met een lijngoot, zoals hierboven als is genoemd.
- Meer groen aan te leggen in plaats van bestratingen. De planten nemen het vocht op, en door de open bodem zakt het water sneller weg. Een goede tussenvariant is half-bestrating, zoals grind.
Gaat het om oorzaak 2 van hierboven? Dan is het zaak om deze storende lagen te gaan doorbreken. De beste manier om dit te doen is door de hele tuin te diepspitten. Echter is dit in de meeste gevallen niet de meest voor de hand liggende oplossing, omdat heel je tuin erdoor op de schop gaat.
Als je niet heel je tuin op zijn kop wilt halen, kun je een grindput of grindkoffer in je tuin maken. Een grindput in je tuin maak je door met een grondboor zo diep mogelijk te boren (in ieder geval door de storende laag heen).
Vervolgens vul je het gat met grind. Het water kan door het grind makkelijker, en dus sneller wegtrekken waardoor de wateroverlast in de tuin beperkt wordt.
Rottende tuinhuizen, vlonders en tuinmeubelen
Als hout regelmatig nat wordt en weer opdroogt gaat het aanzienlijk sneller rotten. Zeker de zachtere houtsoorten hebben hier last van.
Regelmatig zie ik tuinhuizen die in een natte ondergrond staan, of geen dakgoot hebben. Hierdoor komt de onderkant van het tuinhuis regelmatig in contact met water. Dat versnelt het rottingsproces enorm.
Houten tuinsets zijn over het algemeen niet echt goedkoop. Een goede bescherming tegen regenwater verlengt de levensduur van een tuinset aanzienlijk.
Oplossing voor rottende tuinhuizen, vlonders en tuinmeubelen
Om de levensduur van je tuinhuis te verlengen adviseer ik om altijd een klein gootje aan het dak te hangen. Dit scheelt al enorm veel.
Tevens zou ik het tuinhuis nooit direct op het zand zetten. Zet de wanden van het tuinhuis op een stenenrand, of nog beter op betonbandjes. Zet tuinmeubelen zodra het buitenzitseizoen voorbij is binnen neer. Dit geldt niet alleen voor houten meubelen, maar ook voor plastic of vlechtwerk tuinmeubelen.
Je meubelen buiten laten staan en er een plastic zak overheen trekken raad ik niet aan. Dat zorgt voor verstikking en schimmel op je meubelen. Tot slot kun je houten tuinhuizen, vlonders en tuinmeubelen ook beschermen tegen de regen door er een vernislaag overheen te zetten. De laag vernis zorgt ervoor dat het water het hout niet kan bereiken, waardoor het niet gaat rotten.
Groene aanslag op tegels (algengroei)
Groene aanslag op tegels of stoepen ontstaat op plaatsen waar de zon weinig komt, en waar het regelmatig vochtig is. Plassen water op de stoep zijn een kweekvijver voor algen.
In mijn artikel Onkruid tussen je tegels verwijderen schrijf ik dat je groene aanslag op je terras kunt verwijderen met het gebruik van Biomos.
Echter, is dit een tijdelijke oplossing en blijft de groene aanslag terug komen als je niets aan het echte probleem doet. Namelijk: wateroverlast in de tuin.
Oplossing groene aanslag op tegels
De echte oplossing om groene aanslag op tegels te voorkomen (ipv te verwijderen), is het schuin laten aflopen van bestratingen. Op die manier krijgen algen minder kans om te kiemen.
Tevens speelt de keuze van het type bestratingsmateriaal ook een rol. Op een terrastegel komt minder snel groene aanslag dan op een gebakken steen.
Beplantingen en bomen die slecht groeien
Wanneer planten en bomen niet goed groeien kan dat te maken hebben met verstikking van de bodem. Door verstikking van de bodem zit er te weinig zuurstof in de grond.
Een klei- of leemgrond verstikt sneller dan een zandgrond als er veel water op de grond terecht komt. Maar ook bij zandgronden kan wateroverlast in de tuin zorgen voor verstikking van de bodem.
Vaak is dat in combinatie met een storende laag in de bodem waardoor water niet (snel) weg kan. Hierdoor loopt de bodem vol met water. Het water verdrijft dan de zuurstof uit de bodem.
Oplossing beplantingen en bomen die slecht groeien
De oplossingen voor dit probleem zijn hetzelfde als voor het probleem van kale plekken in het gazon. Je kunt enerzijds het water wat wordt afgewaterd in je tuin beperken.
Anderzijds kun je de storende lagen doorbreken of grindkoffers maken.
Lees nog eens terug onder het kopje: ‘Oplossing voor kale plekken in het gazon’ om de geschikte oplossing voor jou tuin te vinden.
Kortsluiting in lampen en andere elektrische systemen in de tuin
Kortsluiting aan elektrische systemen in je tuin is heel vervelend, want het is vaak een hele speurtocht om te ontdekken waar de kortsluiting zit.
Zeker als de tuinverlichting op dezelfde groep zit als je binnenverlichting heb je veel last van wateroverlast in je tuin. De binnenverlichting valt dan namelijk ook uit als de elektrische systemen in je tuin kortsluiting maken.
Oplossing om kortsluiting te voorkomen
Om kortsluiting in je tuin te voorkomen kun je:
- Kabeldozen afvullen met hars. Hierdoor kan er geen vocht bij de elektrische verbindingen komen. Doe dit op zijn minst met alle kabeldozen die in de grond zitten.
- Zorg dat vocht uit lampen en elektrische systemen kan lopen door gaten aan de onderkant te maken. Er ontstaat namelijk altijd condens in elektrische systemen die er uit moet kunnen.
Als je toch compleet nieuwe tuinverlichting aan wilt gaan leggen, dan adviseer ik je In-Lite verlichting. Dat is een systeem dat werkt op laagspanning (12v). Hierdoor is het veilig om zelf aan te sluiten, en het is niet gevoelig voor kortsluiting door wateroverlast.
Meer informatie over In-Lite verlichting
Oplossingen voor wateroverlast in de tuin
Wateroverlast in de tuin wordt een steeds groter probleem vanwege hevigere hoosbuien. Om de tuin bestand te maken tegen hevige regenval zijn er een aantal maatregelen die je kunt nemen.
De meeste van deze maatregelen zijn hierboven al besproken. Hieronder vind je alle maatregelen om wateroverlast te beperken op een rijtje:
- Kijk of er storende lagen in je tuin aanwezig zijn. Dit doe je door een gat in de tuin te graven. Is het bovenop extreem nat en onderaan kurkdroog? Dan zit er een laag tussen die geen water doorlaat. De beste oplossing is dan de hele tuin diepspitten, maar als dat geen mogelijkheid is kun je kiezen voor het aanleggen van grindputten of grindkoffers.
- Sluit regenpijpen aan op een waterreservoir om het water te hergebruiken. Dit kan een regenton zijn, maar er zijn ook meer geavanceerde systemen. Met de geavanceerde wateropvangsystemen kun je het water hergebruiken voor je toilet of wasmachine.
- Plant Sedum op je dak. De planten kunnen goed tegen water, en houden het water vast. Hierdoor komt het water vertraagt naar beneden, zodat het water tijdens een hevige regenbui niet allemaal tegelijk naar beneden komt.
- Zorg voor een goede verhouding bestrating en groen in je tuin. Een goede richtlijn is zo’n 60% groen en zo’n 40% bestrating. Je kunt ook kiezen voor half-bestrating, zoals grind. Dat geeft meer water door dan gewone bestrating.
- Laat bestratingen aflopen en plaats er lijngoten langs. Hierdoor blijft er geen water op de stoep staan.
- Gebruik een In-Lite verlichtingssysteem om kortsluiting aan elektrische systemen te voorkomen.
Hoe zit het met de wateroverlast in jouw tuin?
Heb je iets gehad aan de tips in dit artikel? Ik zou het leuk vinden als je hieronder een reactie achterlaat over hoe dit artikel jou heeft geholpen.
Als je mensen kent met wateroverlast in de tuin, deel dit artikel dan op social media. Hierdoor worden ook zij van hun waterprobleem verlost.
Heb je nog vragen? Laat gerust een reactie achter hieronder.
