Tuin winterklaar maken

Wat houdt de tuin winterklaar maken nu eigenlijk in? In de winter gebeurt er maar weinig in je tuin, en daarom is er niet veel onderhoud nodig. 

Maar waarom heeft elke professionele tuinman het dan over de tuin winterklaar maken? Dat is eigenlijk heel logisch. De winterperiode is voor tuinmannen vaak een zeer rustige periode. Het is daarom dat ze je vaak een uitgebreide winterbeurt willen aansmeren. 

Dat is helemaal niet nodig! Tuurlijk, de tuin heeft onderhoud nodig in de winter. Alleen sommige hoveniers zeggen dat de hele tuin gesnoeid moet worden of stellen flinke omvormingen in de tuin voor. Het resultaat is vervolgens dat jij de hele winter tegen een kale tuin aankijkt. Wil je dat?

Tuinonderhoud tijdens en in aanloop naar de winter is wel degelijk nodig. Echter, kan het een stuk minder extreem dan de hoveniers voorstellen. 

In dit artikel vertel ik hoe jijzelf je tuin winterklaar kunt maken, zodat het een mooi winterbeeld oplevert. Een goede winterbeurt zorgt er ook nog eens voor dat je tuin in het voorjaar beter groeit en minder tijd vraagt. 

Wanneer maak je een tuin winterklaar?

De term winterbeurt suggereert dat de beurt in de winter wordt uitgevoerd, dat is alleen niet juist. Met een winterbeurt bereid je de tuin voor op de komende winter. 

Een winterbeurt is dus een voorbereiding op de komende winter. De beste periode om een winterbeurt uit te voeren is half oktober tot eind november. 

Dit is natuurlijk wel weersafhankelijk. Doe het natuurlijk niet als het in oktober nog lekker 15 tot 20 graden is. Een winterbeurt uitvoeren tijdens een periode met strenge vorst raad ik je ook niet aan. Een beetje nachtvorst kan echter niet zoveel kwaad.

Gazon klaarmaken voor de winter

Bijna iedere tuin in Nederland heeft wel een gazon. Of het nu voor de (klein)kinderen is om op te spelen of om er zelf van te genieten. Je wil natuurlijk dat het gras mooi groen blijft het hele jaar door. 

Aandacht in de winter is daarom ook belangrijk voor een gazon. Dat hoeft echt niet veel te zijn, maar als je enkele werkzaamheden tijdens de winterbeurt uitgevoerd, dan zal het gazon vitaler en mooier groen worden. 

Wanneer een gazon vitaler is, kan het beter groeien en heeft onkruid minder kans. Gras groeit eigenlijk altijd wel, maar voor een groen gazon is er wel wat werk nodig. Ook voor een groen gazon in de winter!

De laatste maaibeurt

Je gazon stopt met groeien wanneer het kouder is dan 6 graden. Ook de minder zonuren in het najaar zorgen ervoor dat het gras stopt met groeien. Voordat je gazon de winter ingaat is het goed om het nog een keer te maaien.

Laatste-maaibeurt-van-het-jaar

Een grasveld wat niet kort genoeg is gemaaid voordat het de winter ingaat, kan wat gaan verstikken. Het gazon zal niet dood gaan, maar je gazon zal niet mooi groen worden én de vitaliteit gaat achteruit.

Maai je gazon ook zeker niet te kort de laatste maaibeurt. Als maaihoogte voor de laatste maaibeurt adviseer ik om ongeveer 4 à 5 centimeter aan te houden.

Gazon verticuteren

Verticuteer minimaal één keer per jaar je gazon om de zogenoemde ‘vilt laag’ te doorbreken. Een vilt laag bestaat uit grasresten die overgebleven zijn van het maaien en mossen die op deze laag zijn gaan groeien. Verticuteer je het gazon 1 keer? Doe dit dan in het voorjaar. 

Twee keer verticuteren is eigenlijk beter voor het gazon. Het verticuteren van je gazon doe je begin september of oktober. Dit is iets eerder dan de andere klusjes voor de winterbeurt, zoals ik je aan het begin vertelde.

Zorg dat je na het verticuteren de grasresten goed verwijderd. Bemesten na een verticuteerbeurt raad ik je zeker aan. Het bevordert namelijk het herstel van de grasmat en voorziet je grasmat van voeding tijdens de wintermaanden. 

Mochten er nu veel kale plekken ontstaan zijn in je gazon, dan kun je die doorzaaien. Hiervoor heb je speciaal graszaad, herstelgraszaad. Dit zaad ontkiemt snel en is daarom geschikt voor het doorzaaien van je gazon. Doe dit wel alleen als de temperatuur hoger is dan 10 graden, anders zal het zaad niet meer genoeg kiemen.

Kalk strooien op het gazon

Verticuteren is een goede oplossing om mos te verwijderen uit je gazon. Om de groei van nieuw mos en onkruid tegen te gaan kun je kalk strooien. 

Kalk verhoogt de zuurgraad (pH-waarde) van de bodem, waardoor het gazon meer voedingsstoffen kan opnemen. Het resultaat? Een groener gazon met minder onkruid en mos! 

Het strooien van kalk kan de hele winter door. Persoonlijk doe ik het altijd in januari of februari, omdat kalk ongeveer 10 maanden lang werkzaam is. Hierdoor is de kalk werkzaam tot oktober / november. 

Meer informatie over het strooien van kalk? Lees dit artikel>>

Blad uit de tuin verwijderen in de winter?

Normaal gesproken begint rond eind september / begin oktober het blad van de bomen te vallen. Vaak zijn rond half tot eind november alle bomen de bladeren verloren.

Wanneer een boom al zijn bladeren kwijt is, hangt af van de soort boom. Een Berk is bijvoorbeeld al heel snel zijn bladeren kwijt, terwijl een Beuk of Eik zijn bladeren juist heel lang vasthoudt. 

Kruiwagen-bladverwijderen-tuin

In je tuin kan door deze bladval veel blad komen te liggen. Maar moet je dit weghalen? Ja en nee! Dat ligt eraan waar het blad ligt. Verwijder het blad zosnel mogelijk van je gazon. Dit voorkomt verstikking. Dit geldt ook voor het blad wat in je vijver valt. Het blad in je vijver kan gaan rotte wat de waterkwaliteit verslechterd. 

Ligt het blad in borders tussen de planten? Dan zou ik het blad laten liggen. Het blad verteert zichzelf, waardoor het een goede organische meststof wordt voor je planten. Denk er wel aan dat groenblijvende planten in de winter ook licht nodig hebben. Bedek ze dus niet helemaal. 

Vorstgevoelige planten in de vaste grond kun je met de gevallen bladeren goed beschermen tegen de koude wintertemperaturen. Breng een laag van 5 tot 10 cm aan rondom de planten. Dit beschermt de planten niet alleen tegen de koud, het zorgt ook nog eens voor minder onkruid.

Wel of niet snoeien in de winter?

De winterbeurt is ook een mooi moment om te gaan snoeien in je tuin. Maar wat kun je nu wel snoeien en wat moet je zeker niet snoeien? 

Hagen, knotbomen, vormbomen en leibomen kun je prima snoeien tijdens de winterbeurt. Een voordeel van het snoeien vóór de winter is dat je lang van het resultaat kunt genieten, omdat de groei eruit is. Het is wel belangrijk om dit voor de vorst te doen! 

Voor sierheesters, grassen en vaste planten geldt dit niet. Deze beplantingen kun je beter pas in het voorjaar tijdens de voorjaarsbeurt terugsnoeien. De vorst kan er anders voor zorgen dat de planten niet goed groeien of niet gaan bloeien in het voorjaar.

Onderhoud aan borders: planten verzetten?

De borders waar je vaste planten in staan hebben ook wat onderhoud nodig voordat het winterseizoen begint. Zoals ik al noemde, is het slim om blad rondom de planten te strooien. 

Oktober en november zijn zeer geschikte maanden om planten in je tuin te verplanten. Doe dit bijvoorbeeld bij planten die te dicht bij elkaar staan. Hierdoor zullen de andere planten makkelijker kunnen groeien. 

Met de planten die je verwijderd hebt, kun je kale plekken in je tuin opvullen. Belangrijk is wel dat je genoeg wortels en aarde bij de plant houdt die je gaat verplanten. Verstandig is om de verplante planten in het voorjaar in de gaten te houden en regelmatig te voorzien van water.

Tuinmeubelen opbergen

In de wintermaanden worden tuinmeubelen over het algemeen niet gebruikt. De gure en koude wintermaanden kunnen de levensduur van je tuinmeubel aanzienlijk verlangen. Om de levensduur van je tuinmeubelen te verlengen raad ik je aan om de tuinmeubelen binnen te zetten. 

Niet iedereen heeft genoeg plaats om de dure loungeset op te bergen. Wat doe je dan? Ik raad je aan om de tuinmeubelen dan tenminste te voorzien van een afdekhoes.

Een tuinmeubelhoes lijkt misschien een flinke investering, maar het verlengt de levensduur van je tuinmeubelen aanzienlijk.

Nog een paar aandachtspunten

Er zijn nog een aantal aandachtspunten die ik je wil meegeven om de tuin winterklaar te maken, namelijk:

  • Vergeet de beregening niet in de winter: haal het water uit slangen en leg ze binnen neer.
  • Vogelkasten in je tuin kun je alvast schoonmaken: vogels zoeken in de winter ook naar een plek om te verblijven. In een lege vogelkast kunnen de vogels opnieuw nestelen.
  • Span een netje over de vijver: mocht je veel last hebben van blad in de vijver, dan raad ik je aan om een netje over de vijver te spannen. Hierdoor hoef je geen bladeren van de vijverbodem gaan scheppen.
  • Vogelvoer ophangen: als je een vogelliefhebber bent of gewoon wat leven in je tuin wilt in de wintermaanden, kun je vogelvoer ophangen in de tuin. Doe dit wel op een plek waar katten en andere dieren er niet bij kunnen.
  • Haal bladeren uit de dakgoot: om te voorkomen dat je op een regenachtige dag het dak op moet, kun je maar beter de dakgoot alvast bladvrij maken.

Alles op een rijtje

In dit artikel heb je kunnen lezen wat belangrijk is voor het uitvoeren van een winterbeurt in de tuin. Van het verticuteren van het gazon tot en met het snoeien van hagen en bomen.

Iedereen kan zelf tuinonderhoud uitvoeren én een mooie tuin creëren. Je moet alleen wel weten welke werkzaamheden je wanneer moet uitvoeren. 

Kijk daarom eens naar de meerdere artikelen waarna ik verwezen heb in dit artikel. Daar vind je uitgebreidere informatie over de werkzaamheden.

Over de schrijver
Koen heeft een passie voor tuinieren. Jarenlang heeft hij gewerkt als tuinman. Op Online-Tuinman.nl deelt hij informatie, tips en trucks om andere tuineigenaren te helpen bij het makkelijk en goedkoper onderhouden van de tuin.
Reactie plaatsen