Ken jij de populairste Hortensia soorten?
10 augustus 2018 

Ken jij de populairste Hortensia soorten?

Wil je weten welke Hortensia soorten je in de tuin hebt staan?

Dat kan! Met de omschrijvingen en afbeeldingen van de meest voorkomende Hydrangea soorten in de Nederlandse en Belgische tuin herken je snel welke soort jij in de tuin hebt staan.

Doordat je weet welke Hortensia soort je in de tuin hebt staan, kan je de juiste verzorging geven. Denk daarbij aan het snoeien, de standplaats inrichten en het bemesten van de Hortensia.

Dat geeft de meest prachtige bloei, en kan je veel geld besparen aan bijvoorbeeld verkeerd gebruikte bemesting. Ga er daarom even goed voor zitten en lees dit artikel aandachtig door.

Wie Hortensia zegt, zegt Hydrangea

De Wetenschappelijke naam voor Hortensia is Hydrangea. En die naam is nog niet zo gek gekozen voor een plant die mega veel water nodig heeft. Vooral als de plant in bloei staat.

Om te ontdekken waarom Hydrangea nou Hydrangea heet moeten we een flink aantal jaren terug. Het was namelijk de Zweed Carl Linnaeus die al in 1753 de naam ‘Hydrangea’ gaf aan de plant.

Deze naam heeft Carl afgeleid uit het Latijns. Als we de naam ontleden weten we waarom het een geschikte naam is voor een Hortensia.

  • Hydra: staat voor water en refereert naar de grote hoeveelheid water die planten nodig hebben.
  • Angea: heeft als vertaling “kruik” als zijnde opslag van vloeistoffen. Door de grote hoeveelheid vocht die een Hydrangea vasthoudt is dit geen gekke benaming.

Wat de oorsprong is dat men in de volksmond de plant een Hortensia noemt is niet helemaal duidelijk. Er wordt beweerd dat de Franse Philibert Commerson, die in de 18e eeuw veel Hortensia soorten naar Europa bracht, de naam “Hortensia” aan deze planten heeft gegeven.

Maar zo gaan er nog meerdere geruchten de ronde over hoe de naam Hortensia is ontstaan.

De ontdekking van soorten Hortensia

De verschillende soorten Hortensia zijn in de 16e en 17e eeuw in grote getalen naar Europa gehaald. Dat is het tijdperk waarin de Verenigde Oost-Indische Company (VOC) veel specerijen en ander handelswaar overzees ging halen.

Tijdens de handelstochten in het VOC-tijdperk gingen ook plantenkenners mee om de verschillende planten aan de overkant van de zee te bestuderen. Vanwege de prachtige bloei werd de Hortensia niet veel later naar Europa gebracht.

Wij, Europeanen, vonden (en vinden) de plant prachtig en de populariteit steeg snel. 

Later zijn we nog meer Hortensia soorten gaan importeren. Voornamelijk uit Zuid-Amerika en Azië. Vanwege de grote vraag naar Hortensia’s begonnen mensen ook zelf de planten te kweken.

Het gevolg daarvan is dat we momenteel bijna 100 verschillende soorten Hortensia’s kennen. Allemaal met verschillende bladeren en kleuren.

Hortensia soorten: dit is de top 10!

Hortensia’s zijn er dus in veel verschillende soorten. Niet alle soorten groeien even goed in Nederland, of België.

Dat wil overigens niet zeggen dat er hier weinig Hortensia soorten goed groeien. Vaak ligt het aan de soort bemesting, grondsoort of standplaats dat een Hortensia niet goed groeit en bloeit. En niet aan een verkeerde soort Hortensia.

Tip: wil je Hortensi’s gaan planten? Denk bij het planten van een Hortensia aan de juiste manier, periode en plaats om te planten.

Eigenlijk worden er in ons land geen Hortensia’s verkocht die niet geschikt zijn voor ‘ons’ klimaat. Simpelweg omdat daar geen vaag naar is. Bij andere planten, zoals palmbomen, is die vraag er wel. Terwijl ze eigenlijk niet geschikt zijn voor het Nederlandse klimaat.

De top 10 van meest voorkomende Hortensia soorten in de Nederlandse tuin geef ik je hieronder.

#10 Hydrangea aspera | Fluweel hortensia

Op de 10e plaats staat de fluweel hortensia. Een Hortensia soort die je herkent aan de grote langwerpige (eivormige) bladeren met kleine zachte haartjes aan de onderkant.

Wist je dat: een fluweel Hortensia haar naam te danken heeft aan de fluweelzachte haartjes aan de onderkant van het haar bladeren?

Ook de bloemen van de Hydrangea aspera zijn zeer herkenbaar. De bol met bloemen bestaat aan de rand uit steriele lokbloemen (onvruchtbare pronkbloemen) met een witte kleur. Aan de binnenkant bestaat de bloem uit fertiele binnenbloemen (vruchtbare bloemen) met een paarse tot paarsblauwe kleur.

hydrangea-aspera

Met haar prachtige 2-kleurige bloemen is de Hydrangea aspera niet alleen een prachtige verschijning om te zien. Maar trekt de plant bijvoorbeeld ook vlinders aan.

Na een groeiperiode van 10 jaar kan deze Hortensia soort uitgroeien tot een hoogte van pakweg 250 centimeter.

#9 Hydrangea anomala | Klimhortensia

Een hortensia die enorm hoog kan worden is de klimhortensia. Via een schuurtje of boom groeit de hortensia makkelijk enkele meters omhoog. Tot wel 6 meter hoogte.

Via allerlei kleine worteltjes houdt de plant zich stevig vast aan het object waar het tegenop groeit. Deze soort kan overigens ook gebruikt worden als borderplant.

hydrangea-anomala

Aan het klimmende karakter van de Hydrangea anomala is de plant snel te herkennen.

Verder kun je deze Hortensia soort herkennen aan bladeren die leerachtige aanvoelen, welke breed en ovaal zijn.

Ook de grote trossen met kleine witte bloemetjes zijn een typisch kenmerk van de klimhortensia.

#8 Hydrangea Seemannii | Klimhortensia

Klimhortensia’s zijn populaire hortensia soorten in de Nederlandse tuin. Daarom dat ook de Hydrangea Seemannii niet ontbreekt in deze top 10.

Het grote verschil tussen de Hydrangea Seemannii en de anomala is dat het blad van de Seemannii wél groen blijft in de winter. Verder is het blad veel langwerpiger.

hortensia-seemannii

De bladeren van een Hydrangea Seemannii zitten aan lange stengels. In de bloeitijd vormt deze Hortensia soort trossen met witte fertiele bloemetjes. Daar tussendoor steken de steriele bloemen die aan een langere bloemsteel steken.

Let wel op voor bevriezing. Deze Hortensia kan namelijk minder goed tegen strenge vorst. Bescherm de plant hier in de winter tegen.

#7 Hydrangea Heteromalla | Hortensia

Een Hortensia die wat betreft de vorm van zijn bloemen veel lijkt op de pluimhortensia, is de Heteromalla. Echter is niet bij elke Hydrangea Heteromalla deze pluimvorm even duidelijk zichtbaar.

Maar toch zul je ergens kunnen zien dat de vorm iets weg heeft van een pluim.

hydrangea-anomala-1

Het echte onderscheidende vermogen van de Hortensia Heteromalla zijn de bladeren. Deze bladeren zijn langwerpig, en over de lange zijde krullen de bladeren vaak omhoog.

Met de knalrode bladranden van sommige Hortensia Heteromalla soorten heb je een echte eye-catcher in de tuin staan.

#6 Hydrangea Involucrata | Kogelhortensia

Doordat de gesloten bloemen van een Hydrangea Involucrata eruit zien als kogels, heeft deze hydrangea de bijnaam “Kogelhortensia” gekregen.

Zeer herkenbaar aan deze Hortensia zijn de bladeren. Deze zijn ovaal, pakweg 15 cm lang en hebben een zeer spitse punt. Aan de bovenkant van de bladeren bevinden zich kleine haartjes die de Hydrangea Involucdrata beschermen tegen de zon.

hydrangea-Involucrata

Ook wat betreft haar hoogte valt deze Hortensia soort op. De hoogte van een kogelhortensia wordt vaak niet veel meer dan 80 – 100 cm.

Let op tijdens de wintermaanden. Bij periodes met redelijk wat vorst is het verstandig om deze Hortensia soort in te pakken met bijvoorbeeld een noppenfolie.

#5 Hydrangea Serrata | Berghortensia

Weinig hortensia soorten houden écht van de volle zon. Maar de Hydrangea Serrata is een uitzondering op de regel.

Wat betreft de bladvorm lijkt deze soort hortensia veel op de Macrophylla. Maar de berghortensia heeft dunnere takken en is beter winterhard.

Wist je dat: de Hydrangea Serrata afkomstig is uit de Japanse bergen? Vandaar zijn bijnaam ‘berghotensia’.

hydrangea-Serrata

De berghortensia kun je herkennen aan zijn schermvormige bloemen en bladeren die fijn en puntachtig zijn. Maar waar je dé berghortensia echt aan kunt herkennen zijn de koperrode bladeren in de herfst.

Een voorwaarde stelt de Serrata voor het tonen van deze rode bladeren, namelijk een zonnige standplaats. Wanneer de Hydrangea Serrata pakweg 5 uur zonlicht per dag krijgt, geniet je in de herfst van prachtige rode bladeren.

#4 Hydrangea Quercifolia | Eikenbladhortensia

We naderen de top 3 van deze lijst. Net buiten de top 3 valt de Hydrangea Quercifolia. Dankzij zijn opvallende en grote bladeren (pakweg 25 cm), die op eikenblad lijken, is de Hortensia Quercifolia makkelijk te kennen.

Wist je dat: ‘quercus’ de wetenschappelijke naam is voor eik?

Tijdens de herfstmaanden verkleuren de bladeren van een Quercifolia van groen naar een donkerode kleur. Een plaatje om te zien!

hydrangea-Quercifolia

Net voor de bloeiperiode vormen de bloemtrossen zich. Deze trossen zijn groot en vol met bloemetjes. Ook bij de eikenbladhortensia bestaan de bloemtrossen uit fertiele en steriele bloemen, net zoals bij andere Hortensia soorten.

De binnenkant van de bloemtrossen bestaan uit de kleine fertiele bloemen. Deze zaadachtige bloemetjes worden omringd door steriele witte lokbloemen die de eikenbladhortensia zijn prachtige bloei geven. De witte lokbloemen verkleuren in het bloeiseizoen naar rode of roze tinten.

#3 Hydrangea paniculata | Pluimhortensia

En dan zijn we aangekomen bij de top 3 van de meest voorkomende Hortensia soorten. Een hortensia die zeker niet mag ontbreken is de Hydrangea paniculata.

De bloemtrossen van deze Hortensia soort zijn met hun pluimvorm zeer herkenbaar. Hierdoor is bijnaam van de Hydrangea paniculata ook niet raar gekozen, namelijk pluimhortensia. Een andere bijnaam voor de pluimhortensia is schapenkophortensia.

hortensia-paniculata

Welke vorm je er dan ook in ziet, de pluimhortensia vormt aan de bloemtrossen jaarlijks crème witte bloemetjes. Bij sommige varianten van de paniculata soort verkleuren deze bloemetjes roze richting het einde van het bloeiseizoen.

Vanwege zijn harde groei kan een volwassen pluimhortensia een hoogte van 4 meter bereiken. Als je dat te hoogt vindt, is jaarlijks de hortensia snoeien de oplossing.

#2 Hydrangea Macrophylla | Boerenhortensia

Een zeer bekende Hortensia soort is de Hydrangea Macrophylla. Deze hortensia is een lange tijd geleden naar Nederland gehaald, en is daarom veel in de Nederlandse en Vlaamse tuin terug te vinden.

De Boerenhortensia is daarom bij veel mensen een bekende soort.

hortensia-macrophylla

Met de bolvormige bloemen van pakweg 20 cm in diameter bloeit deze Hortensia in allerlei prachtige kleuren. Van blauw tot rood, maar ook wit en paarse kleuren zijn verkrijgbaar. Deze bolvormige bloemen zijn een duidelijk herkenningspunt voor deze Hortensia.

De hoogte van de Hydrangea Macrophylla zit ergens tussen de 1 en 2 meter, afhankelijk van de variant.

#1 Hydrangea arborescens | Boomhortensia

Een Hydrangea arborescnes kan zowel bolvormige als schermvormige bloemen hebben. Dit is afhankelijk van de variant.

De Hydrangea arborescens ‘Annabelle’ is de meest gekozen variant. Vanwege zijn grote bolvormige witte bloemen krijgt de Hortensia Annabelle de bijnaam sneeuwbal Hortensia.

Hydrangea-arborescens

Omdat deze Hortensia soorten veel water opnemen én grote bloemen hebben, kunnen deze bloemen te zwaar worden. Vooral bij de traditionele Hortensia Annabelle buigen de stengels na een hevige regenbui snel naar benden of breken ze zelfs af als ze niet bijeengehouden worden.

Daarom zie je vaak een draadje rondom de traditionele Annabelle.

Dankzij nieuwe kweekmethodes zijn kwekers erin geslaagd om sterkere bloemstelen te kweken. Hierdoor zijn er nieuwe varianten van de Hortensia Annabelle ontstaan die minder snel ombuigen of afknakken.

De Hortensia arborescens ‘Incrediball’, ook wel strong Annabelle genoemd, is een van die varianten.

Hydrangea soorten verzorgen

Alles wat groeit en bloeit heeft onderhoud nodig. Zo ook de hierboven besproken Hydrangea soorten. Weliswaar heeft de ene soort meer onderhoud nodig dan de andere.

Neem nou bijvoorbeeld het snoeien van de Hydrangea’s. Het beste is om dat jaarlijks te doen om bloei en groei en evenwicht te houden.

Om de bloei voor komend jaar te verzekeren moet je kijken of de Hortensia bloeit op éénjarige of meerjarige takken. Daarnaast moet je in de juiste periode snoeien. Hoe en wanneer je een Hortensia kunt snoeien lees je hier>>

Daarnaast is het bemesten van je Hortensia een belangrijk aandachtspuntje. Vooral omdat de meeste Hydrangea soorten van een zure bodem houden, maar er zijn ook soorten die van kalkachtige bodems houden.

Over de schrijver
Koen heeft een passie voor tuinieren. Jarenlang heeft hij gewerkt als tuinman. Op Online-Tuinman.nl deelt hij informatie, tips en trucks om andere tuineigenaren te helpen bij het makkelijk en goedkoper onderhouden van de tuin.
Reactie plaatsen