Hoe en wanneer je druiven snoeien?

Een druivelaar geeft veel en heerlijke druiven. Tenminste, als je de plant regelmatig onderhoudt. Daarvoor moet je druiven snoeien zowel in de winter als in de zomer.

Maar hoe kun je druiven het beste snoeien? En wanneer moet je een druivelaar snoeien? Dit zijn goede en belangrijke vragen.

Want alleen wanneer je een druif op het juiste moment en manier snoeit geeft die veel en lekkere druiven. Wil je weten hoe en wanneer het beste moment is om druiven te snoeien? Lees dan snel verder.

Soorten druiven

Voor je begint met snoeien van je druivenplant is het goed om te weten wat voor soort druiven je eigenlijk hebt. Heb je er eentje met pitten, of juist zonder? Heb je een druivenstruik met grote of kleine trossen druiven? En zo zijn er nog veel meer verschillen.

Maar welke druivensoort moet wanneer gesnoeid worden? Moet je blauwe druiven eerder snoeien dan bijvoorbeeld rode druiven?

Gelukkig hebben alle druivensoorten eenzelfde behandeling nodig. Dit komt omdat alle druiven behoren tot de Vitis-familie (botanische naam van de druif). Hierdoor is de informatie in dit artikel toe te passen op alle soorten druiven in je tuin.

Toch bestaan er grote verschillen in druivenplanten. Denk aan:

• Kleur en smaak van de druiven: rode druiven, groene/ witte druiven en blauwe druiven.
• Vormen van de druivenplanten: druivenboom, druivenstruik, leidruif.
• Formaat van de druiven: grote of kleine trossen druiven.
• Met of zonder pitten.

Helaas rijpen niet alle druivensoorten goed in het Nederlandse klimaat. Wil je meer weten over welke druivensoorten het goed doen in je tuin? En hoe je druiven moet aanplanten? Klik dan hier!

Meer over druiven

Druiven hebben allerlei verschillende benamingen. Deze benamingen vind je overal op het internet. Helaas zorgen deze benamingen nog wel eens voor verwarring bij lezers.

Ook in dit artikel zullen er verschillende benamingen voor druiven terug komen. Om te voorkomen dat er verwarring ontstaat zie je in de tabel hieronder wat de benamingen inhouden.

Leivorm, Esaplier of snoer zijn alle drie verschillende benamingen voor dezelfde groeivorm van de druivenplant. De ene website noemt het een Espalier vorm, terwijl een andere website over druiven snoeien het een leivorm noemt. In feite komt beide dus op hetzelfde neer.

Waarom druiven snoeien

Waarom zou je eigenlijk druiven snoeien? Als je de druivenplant of druivenboom groter wilt hebben moet je hem juist toch niet snoeien? Nou… Dat is niet helemaal waar.

Het snoeien van een druivenplant of -boom heeft veel voordelen voor de gezondheid en de smaak van de druiven. Met regelmatig snoeien zorg je ervoor dat er geen onnodige voedingsstoffen van de druif verloren gaan.

Het snoeien van een druivelaar heeft de volgende voordelen:

• Meer smaak aan de druiven
• Meer druiven aan de plant of boom
• Scheurende takken voorkomen
• Schimmel en andere druivenziektes voorkomen

Door het snoeien creëer je licht en lucht in de druivelaar. Dit extra licht op de druivenranken zorgt ervoor dat de druiven beter rijpen en een vollere smaak krijgen. Maar lucht in de plant is ook heel belangrijk. Doordat het door de druivelaar heen kan waaien verklein je de kans op schimmels, zoals meeldauw.

Een ander voordeel aan het snoeien van een druivenstruik is dat je scheurende takken voorkomt. Takken met veel druiventrossen eraan kunnen nogal zwaar worden. En aangezien een druivelaar nogal hard groeit zijn niet alle wijnranken (takken) even sterk. Door een teveel aan druiventrossen kan zo’n wijnrank dan afscheuren.

Nogal wat voordelen om de druivelaar toch maar te gaan snoeien. Gelijk aan de slag dan maar? Nee! Zorg eerst dat je weet hoe en wanneer je druiven moet snoeien. Anders kan je alleen maar onnodig veel schade aanrichten.

Wanneer kun je het beste druiven snoeien

Jaarlijks je druiven snoeien is dus belangrijk. Snoeien zorgt voor meer smaak, vruchten en verkleint de kans op ziektes en scheurende takken. Maar wanneer kun je het beste druiven snoeien?

Er wordt gezegd dat snoeien tussen de langste dag (21 juni) en de kortste dag (21 december) het beste is. Ja, voor het snoeien van hagen is dat zo! Maar niet voor het je druivelaar.

Die kun je beter op andere momenten van het jaar snoeien. Zoals de winter en de zomer of het late voorjaar.

Helaas is niet precies te zeggen in welke maand je het beste druiven kunt snoeien. Dit is namelijk afhankelijk van het weer. Als het bijvoorbeeld al vroeg in het jaar warm is, rijpt de druif eerder. Logisch dat je de zomersnoei dan ook eerder doet.

Wintersnoei

De snoeibeurt in de winter is de belangrijkste. Tijdens deze snoeironde voer je het ‘groot onderhoud’ uit aan je druivenplant of druivenboom. Maar wanneer is de beste periode voor de wintersnoei van je druif?

In het najaar, vaak in oktober of november, is het meeste blad van de bomen gevallen. Zo ook van een druivelaar. Deze bladval komt doordat de bomen en planten de sapstroom stil hebben gezet. En dat is gunstig voor het snoeien van druiven.

Wanneer je zou beginnen met het ‘groot onderhoud’ van je druivelaar terwijl de sapstroom nog op gang is veroorzaak je grote bloedingen. Met grote gevolgen voor de plant, zoals ziektes of zelfs afsterven. Een druif snoeien voor de winter is dus niet aan te raden.

Maar ook te laat snoeien, wanneer de sapstroom weer op gang komt, is schadelijk voor de druivelaar. De beste maanden om druiven niet te vroeg, en niet te laat te snoeien zijn januari en begin februari.

Zorg er wel voor dat het niet vriest en regent tijdens het snoeien van je druivelaar.

Zomersnoei en voorjaarssnoei

Zomersnoei en voorjaarssnoei zijn minder ingrijpende snoeibeurten voor je druivenplant. In deze jaargetijden voer je vooral kleine snoeiklusjes uit aan je druivelaar.

Vanaf het moment dat de sapstroom opgang komt in het voorjaar tot het moment dat de sapstroom stopt in het najaar voer je kleine snoeiklusjes uit.

Deze snoeiklusjes lijken minder belangrijk als de grote snoeironde in de winter. Toch is dat niet zo. Beide snoeimomenten, winter en zomer of voorjaar, zijn belangrijk voor de vitaliteit en de smaak van je druiven.

Eind mei of begin juni zijn de meest geschikte maanden voor het uitvoeren van voorjaarssnoei. De zomersnoei van druiven voer je uit wanneer de druiven tot rijping komen. Dit zijn de maanden juni tot en met augustus of september. Afhankelijk van je druivensoort.

Hoe moet je druiven snoeien

Oké je weet nu wanneer je druiven kunt snoeien. Maar hoe ga je dat doen? Dat is de 2^e vraag. Onder de kopjes hieronder lees je hoe je bestaande druiven kunt snoeien in zowel voorjaar, zomer als winter.

Wat je altijd weg mag snoeien, ongeacht de tijd van het jaar zijn dode of zieke takken. Deze zieke ranken vormen een bedreiging voor de rest van de boom of struik. En moeten dus zo snel mogelijk verwijderd worden.

Dode ranken mag je er ook altijd uit snoeien. De sapstroom tussen de dode tak en de rest van de druivelaar is toch al stopgezet. Je hoeft dus niet bang te zijn dat de druivelaar gaat bloeden.

Weten wat je specifiek in de zomer en winter moet doen? Kijk hieronder hoe je stap voor stap druiven kunt snoeien.

Wintersnoei van de druif

Zoals je eerder al gelezen hebt zijn de wintermaanden geschikt om een grote snoeironde te doen. Tijdens deze grote snoeironde snoei je de druif weer in model, ook wel vormsnoei genoemd.

Maar wat vooral belangrijk is tijdens deze snoeironde is de aandacht voor het komende groeiseizoen. Met een goede snoeibeurt in de winter zorg je voor veel en lekkere druiven in de zomer.

Wat doe je tijdens de wintersnoei van de druif:

1. Zorg dat de gesteltakken 40 tot 50 centimeter uit elkaar staan. Knip gesteltakken die dichter bij elkaar staan weg. Anders krijgen de ranken en druiventrossen niet voldoende licht en lucht.
2. Knip de druivelaar op de gewenste hoogte af.
3. Snoei scheuten waaraan afgelopen jaar druiventrossen hebben gehangen weg. Dit is tweejarig hout, en er komen alleen druiven aan eenjarig hout. Knip de scheuten zo’n 5 tot 7 centimeter van de rank (tak) af. Dit is na de 1^e verdikking (buitenoog), waaruit het komende voorjaar nieuwe scheuten groeien. Aan die nieuwe scheuten groeien druiven.
4. Snoei dode of zieke takken uit de druivelaar.

Het snoeien van een nieuwe druivenplant is even anders. Die moet nog begeleid worden, en zijn definitieve hoogte bereiken. Eerst lees je hieronder hoe de zomersnoei van een volgroeide druivelaar uitvoert. Hierna lees je hoe je een nieuw aangeplante druivelaar moet snoeien om zo snel mogelijk druiven te krijgen.

Druiven snoeien in de zomer of het voorjaar

Nadat de druivelaar flink is gesnoeid in de winter, gaat de plant veel nieuwe scheuten aanmaken. Aan de nieuwe scheuten groeien dat jaar druiventrossen. Helaas kunnen niet alle scheuten bewaard blijven.

Dat zou de ranken te zwaar maken. En tevens krijgen de druiventrossen dan te weinig licht en voedingsstoffen. Deze nieuwe scheuten moeten daarom gesnoeid worden. Dit doe je 2 bladeren voorbij de eerste druiventros. Ook als er meerdere druiventrossen groeien.

Is er geen druiventros aanwezig? Dan snoei je de scheut af op ongeveer 40 centimeter. Eind mei of begin juni is de beste periode om deze scheuten van de druiven te snoeien.

In juni tot en met augustus, de periode waarin de druiven rijpen, moet je de druiventrossen regelmatig ‘vrijsnoeien’. Je doet dit door bladeren die voor een druiventros hangen af te knippen. De druiventros krijgt hierdoor meer licht en lucht. Deze manier van snoeien zorgt voor meer en lekkerdere druiven.

De scheuten die je in mei of juni gesnoeid hebt (hierboven besproken) lopen razendsnel weer uit. Controleer tijdens de rijpingsperiode regelmatig, eens per 2 weken, of de scheuten uitgelopen zijn. Is dat het geval? Knip deze scheuten dan af. Dit wordt ook wel druiven dieven genoemd.

Druif krenten

Een ander klusje voor het snoeien van druiven in de zomer is een druif krenten. Een druif krenten zul je denken, wat is dat?

Het is niets meer dan het wegknippen van lelijke en slecht groeiende druiven uit een tros. Hierdoor krijgen de gezonde druiven meer voedingsstoffen. De opbrengst druiven wordt hierdoor meer en lekkerder. Belangrijk is wel dat je regelmatig druiven doet krenten.

Volg onderstaande instructies voor het stap voor stap krenten van een druif:

1. Knip verschrompelende en slecht groeiende druiven uit de tros.
2. Geef de overige druiven voldoende ruimte, en zorg dat ze elkaar niet raken.
3. Snoei de druif inclusief het steeltje helemaal weg. Anders bestaat er een kans dat het steeltje gaat rotten.
4. Raak de druiven niet aan met bezwete vingers. Dit kan ertoe leiden dat de druif gaat verkurken.

Kijk regelmatig naar de druiventrossen aan je druivelaar. Indien nodig herhaal je bovenstaande stappenplan nogmaals zodat je in augustus, september of oktober kunt genieten van heerlijke druiven!

Nieuwe druivelaar snoeien

Hierboven heb je gelezen hoe en wanneer je druiven kunt snoeien. Vooral het gedeelte over hoe je een druivelaar snoeit gaat over een bestaande druivenplant. Maar wat nu als je een nieuwe druif hebt geplant?

Bij het snoeien van een nieuw aangeplante druivelaar moet je rekening houden met de ontwikkeling van de plant. Met een goed snoeibeleid in de eerste jaren na aanplant zorg je voor een vitale en druivenrijke plan. Meer informatie over het aanplanten van druiven? Hier vind je 10 gratis tips over hoe en wanneer je druiven kunt planten!  Maar hoe moet je een nieuwe druivelaar snoeien? Daarvoor volg je onderstaande stappenplan:

• 1^e jaar zomer: snoei de ranken van de druivelaar af op 2 bladeren uit de stam.
• 2^e jaar winter: knip de hele opgaande hoofdstam op 3 knoppen af. Dit lijkt extreem, alleen de zomer erop is deze hoofdstam weer helemaal terug gegroeid.
• 2^e jaar zomer: de hoofdstam is terug op hoogte aan het groeien in het voorjaar. Begeleidt deze stam naar boven. Vervolgens knip je ranken af op 2 bladeren uit de stam (zie stap 1). Aan het einde van de zomer heeft de stam een flinke hoogte bereikt. Snoei de druif dan terug op zo’n 2,5 meter boven de grond (toppen).
• 3^e jaar winter: snoei de hoofdstam met 2/3^e Er blijft ongeveer 80 centimeter boven de grond over. Knip van het overgebleven stuk alle ranken nagenoeg helemaal weg.
• 3^e jaar zomer: uit de onderste 80 cm groeien nu nieuwe ranken waaraan druiven komen. Snoei die ranken 5 bladeren na de tros af. Ook top je de druivelaar weer.
• 4^e jaar winter: snoei de ranken op de onderste 80 cm terug tot op 3 knoppen. De stam boven deze eerste 80 cm kort je met 2/3^e in (55 cm laten staan). De totale stamhoogte is hierdoor ongeveer 135 cm. De ranken aan dit laatste stuk stam verwijder je vrijwel helemaal.

(Bron afbeelding)

En daar staat ie dan. Een grote en gezonde druivenplant die veel en lekkere druiven p roduceert. Om die productie te behouden moet je de druif jaarlijks blijven snoeien. Gebruik daarvoor de eerder besproken stappen onder “wintersnoei van de druif” en “Druiven snoeien in de zomer of het voorjaar”.